مصرف مواد غذایی مناسب در دوران بارداری بسیار مهم است. چرا که تغذیه سالم در این دوره می تواند نقش مهمی در رشد و نمو مناسب جنین داشته باشد. همچنین، تغذیه سالم در دوران بارداری با رشد مغزی و وزن مناسب هنگام تولد نوزاد مرتبط است و می‌تواند خطر بسیاری از نقایص مادرزادی را کاهش دهد. به علاوه، تغذیه مناسب در بارداری می تواند به حفظ سلامتی مادر کمک کند و او را برای شیردهی آماده کند. برای مثال، مصرف مواد غذایی سرشار از فیبر می تواند به کاهش یبوست کمک کند که یک مشکل رایج در دوران بارداری است.
مواد غذایی مضر برای زنان باردار
در دوران بارداری، برخی از مواد غذایی و نوشیدنی ها می توانند به سلامت مادر و جنین آسیب برسانند. در زیر چندین ماده را که باید در دوران بارداری از آن ها اجتناب کرد، عنوان خواهیم کرد:
- گوشت خام و نیم پز: مصرف غذاهای خام و نیم پز برای سلامتی بسیار مضر است. این خطر در دوران بارداری به دلیل خطر آلودگی باکتریایی مانند سالمونلا یا لیستریا بیشتر است.
- ماهی و غذاهای دریایی با جیوه بالا: جیوه یک عنصر بسیار سمی است که در آب های آلوده یافت می شود و اثرات مضری بر سیستم عصبی، سیستم ایمنی و کلیه ها دارد.
- ماهی خام و نیم پز: ماهی و سایر غذاهای دریایی خطر آلودگی با باکتری ها و انگل هایی مانند سالمونلا، نوروویروس، ویبریو و لیستریا را دارند، از این رو بهتر است در دوران بارداری از مصرف آن ها اجتناب کرد.
- محصولات لبنی پاستوریزه نشده: محصولات غیر پاستوریزه نیز در فهرست غذاهایی قرار می گیرند که در دوران بارداری باید از آنها اجتناب کرد.
- تخم مرغ خام: تخم مرغ خام دارای سالمونلا است که برای خانم های باردار بسیار خطرناک است.
تاثیر استفاده از مواد غذایی نامناسب بر جنین
تغذیه نامناسب در دوران بارداری می تواند تاثیرات منفی بر روی جنین داشته باشد. برخی از این تاثیرات عبارتند از:
- کم هوشی و اختلالات یادگیری: تغذیه نامناسب می تواند بر ریسک ابتلای کودک به اختلال بیش فعالی تاثیر بگذارد. همچنین، تغذیه ناسالم مادر ممکن است بر روی مغز جنین اثر بگذارد و نوزاد با اختلالات مغزی رو به رو شود.
- کوتاهی قد و اختلال در رشد جنین: کمبود ریزمغذی ها می تواند سبب کوتاهی قد و اختلال در رشد جنین شود.
- سقط جنین: تغذیه نامناسب در دوران بارداری می تواند باعث سقط جنین شود.
- ناهنجاری های مادرزادی: برخی از ناهنجاری های مادرزادی نیز می توانند ناشی از کمبود ریزمغذی ها باشند.
- اختلالات رفتاری: تحقیقات نشان داده‌اند که تغذیه بد و ضعیف در دوران بارداری با میزان بالاتر ابتلا به مشکلات رفتاری مرتبط است.
مواد غذایی مناسب در بارداری
مراقبت های غذایی در دوران بارداری به این معناست که باید به تغذیه ای سالم و متعادل توجه کنید که به رشد و توسعه جنین کمک کند و همچنین به حفظ سلامتی شما کمک کند. در زیر چندین نکته مهم در مورد تغذیه در دوران بارداری آورده شده است:
- غذاهای سبوس دار: در دوارن بارداری بهتر است موادی مثل نان و برنج قهوه ای را به جای غذاهای فرآوری شده سفید (برنج و نان سفید) مصرف کنید.
غذاهای سبوس دار مناسب برای بارداری شامل موارد زیر می باشند:
- نان سبوس دار: نان هایی که دارای سبوس هستند، سرشار از فیبر و مواد مغذی هستند و می توانند به عنوان گزینه ای سالم برای ساندویچ ها استفاده شوند.
- برنج قهوه ای و برنج وحشی: این دو نوع برنج نیز دارای سبوس هستند و می توانند به عنوان یک گزینه سالم برای وعده شام استفاده شوند.
- پاستا سبوس گندم: پاستا سبوس گندم نیز یک گزینه سالم برای وعده های غذایی است.
- ذرت و کراکرهای سبوس دار: این مواد می توانند به عنوان یک اسنک سالم در طول روز مصرف شوند.
- بلغور جو: بلغور جو می تواند به عنوان یک گزینه سالم برای صبحانه مصرف شود.
- حبوبات: موادی مانند لوبیا و عدس نیز سرشار از فیبر هستند و می توانند به عنوان یک گزینه سالم در رژیم غذایی بارداری قرار گیرند.
این غذاها سرشار از فیبر هستند و می‌توانند به حفظ سلامتی دستگاه گوارش کمک کنند. همچنین، همانطور که گفته شد آن ها مواد مغذی بیشتری نسبت به مواد غذایی سفید و پردازش شده مانند نان سفید و برنج سفید دارند.
- میوه ها و سبزی ها: این مواد سرشار از آنتی اکسیدان، فیبر و ویتامین های محلول در آب و محلول در چربی اند و مصرف آن ها در دوران بارداری بسیار توصیه شده است.
- گوشت، آجیل و حبوبات: استفاده از مواد دارای آهن در دوران بارداری بسیار توصیه می شود.گوست، آجیل و حبوبات برای بدن پروتئین، فولات و آهن فراهم می کنند.
- محصول های لبنی: این مواد منابعی غنی از کلسیم و ویتامین D هستند و برای خانم ها در دوران بارداری بسیار مفید هستند.
- سمنو: سمنو، که یک خوراکی اصیل و باستانی است و دارای خواص زیادی برای زنان باردار است. از جمله خواص سمنو در بارداری می توان به موارد زیر اشاره کرد:
مقوی: سمنو بسیار مقوی است و انرژی مورد نیاز جنین برای رشد و تکامل را تامین می کند.
کاهنده خستگی: سمنو خستگی و بی حوصلگی مادر در دوران بارداری را کم می کند.
حاوی فولیک اسید: سمنو دارای فولیک اسید است و به رشد سیستم عصبی جنین کمک می کند.
تقویت کننده هوش کودک: سمنو یکی از غذاهای مفید برای تقویت هوش کودک است.
درمان کم خونی: سمنو حاوی مقادیر زیادی آهن است و برای درمان کم خونی در زنان باردار مفید است.
درمان یبوست: سمنو حاوی فیبر فراوانی است که به درمان یبوست در زنان باردار کمک می کند.
مبارزه با آسیب رادیکال های آزاد: سمنو حاوی سلنیوم است که دارای خواص آنتی اکسیدانی است.
افزایش دهنده انرژی: سمنو حاوی پتاسیم است که باعث تحریک پذیری، انتقال و تولید انرژی می شود.
جمع بندی
تغذیه مناسب در دوران بارداری از اهمیت فوق العاده ای برخوردار است. این تغذیه نه تنها بر سلامت مادر تأثیر می گذارد، بلکه بر سلامت و رشد جنین نیز تأثیر مستقیم دارد. انتخاب های غذایی سالم در این دوران، مواد مغذی ضروری برای رشد و تکامل جنین را فراهم می کند و از بروز عوارض بارداری پیشگیری می کند.از طرفی تغذیه سالم در طول بارداری با رشد مغزی و وزن مناسب هنگام تولد نوزاد مرتبط است و می تواند خطر بسیاری از نقایص مادرزادی را کاهش دهد. همچنین، تغذیه مناسب می تواند به حفظ سلامتی مادر کمک کند و او را برای شیردهی آماده کند.
